Το άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των αεραγωγών. Οι αεραγωγοί (βρόγχοι) είναι οι σωλήνες που μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες.

Όταν κάποιος ασθενής με άσθμα εισπνεύσει κάποιον ερεθιστικό παράγοντα από το περιβάλλον, προκαλείται μια υπερβολική απάντηση των βρόγχων με σύσπαση των λείων μυικών ινών των αεραγωγών (βρογχόσπασμος), η οποία οδηγεί σε στένωση του αυλού τους. Η φλεγμονή των βρόγχων χαρακτηρίζεται από οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων που είναι παχύρρευστες και κολλώδεις, με τελικό αποτέλεσμα την επιδείνωση της στένωσης του αυλού των βρόγχων. Έτσι, περιορίζεται η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους.

Υπολογίζεται ότι 7-10% των ανθρώπων πάσχουν από άσθμα, αλλά το ποσοστό διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών. Το ένα τρίτο περίπου του πληθυσμού θα παρουσιάσει άσθμα κάποια στιγμή μεταξύ της ηλικίας των 5 και 80 ετών. Στην Ευρώπη, περίπου 10 εκατομμύρια παιδιά και ενήλικες κάτω των 45 ετών πάσχουν από άσθμα. Είναι συχνότερο στις Δυτικές χώρες, αλλά φαίνεται ότι και άλλοι παράγοντες, γενετικοί, κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παίζουν ρόλο. Συνδέεται συχνά με αλλεργίες και συνοδεύεται από άλλες αλλεργικές ασθένειες, όπως η αλλεργική ρινίτιδα και είναι πιο συχνό στο γυναικείο φύλο.

Τα επεισόδια βρογχόσπασμου είναι η πιο συχνή εικόνα άσθματος. Τα υπόλοιπα  συμπτώματα περιλαμβάνουν δύσπνοια, στηθάγχη και βήχα. Οι ασθματικές προσβολές συμβαίνουν συχνότερα το βράδυ ή τις πρώτες πρωινές ώρες, καθιστώντας το νυχτερινό βρογχόσπασμο μια συνήθη αιτία διαταραχής της αναπνοής στον ύπνο. Έρευνες έχουν δείξει ότι το 85% των ασθματικών ασθενών, παραπονιούνται για συμπτώματα που τους αφυπνίζουν. Παρόλο που ο θάνατος από άσθμα είναι σχετικά σπάνιος, μπορεί να συμβεί σε κάθε ενήλικα με ανεπαρκή έλεγχο του άσθματος.

Η διαχείριση της ασθένειας περιλαμβάνει:

            •           Αποφυγή του παθητικού ή ενεργητικού καπνίσματος

            •           Εντοπισμό τυχόν παραγόντων που προκαλούν ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα

            •           Αποφυγή έκθεσης σε αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα και την ατμοσφαιρική ρύπανση

Οι φαρμακευτικές αγωγές για τη θεραπεία περιλαμβάνουν:

            •           Ρυθμιστική αγωγή: Η συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή λαμβάνεται τακτικά για την εδραίωση προστατευτικής επίδρασης ενάντια στα συμπτώματα του άσθματος. Αυτή η φαρμακευτική αγωγή έχει συνήθως τη μορφή εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών (ICS), τα οποία χρησιμοποιούνται με ή χωρίς μακράς δράσης β-αγωνιστές.

            •           Αναλγητική αγωγή: Λαμβάνεται για να ανακουφίσει από τα συμπτώματα του άσθματος. Χαλαρώνουν τους μύες που περιβάλλουν τους αεραγωγούς σε στένωση και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση κρίσης άσθματος ή επιδείνωσης των συμπτωμάτων. Συνήθως πρόκειται για βραχείας δράσης β-αγωνιστές.

Κάθε άτομο είναι διαφορετικό και δεν χρειάζεται το ίδιο επίπεδο θεραπείας.

Ως εκ τούτου, οι δοσολογίες της φαρμακευτικής αγωγής τροποποιούνται σύμφωνα με τα εκάστοτε συμπτώματα σε συνεργασία με το θεράποντα πνευμονολόγο.

Περισσότερες πληροφορίες για το Άσθμα μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας :  www.myasthma.gr

Νίκος Καρεκλάς

MSC Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος

Επιστημονικά υπεύθυνος του πνευμονολογικού τμήματος της κλινικής