Greek English

Προσυμπτωματικός έλεγχος των αθλητών. Που βρισκόμαστε σήμερα.

Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου 2017

Dr.Βασίλειος Κων. Ψήφος MSc
Επεμβατικός Καρδιολόγος

 

 

΄΄ Νενικήκαμεν…΄΄

Όταν το 490 π.χ. ο Φειδιπείδης, νέος, πολεμιστής και αθλητής της εποχής,  ασθμαίνοντας μετέφερε στην Αθήνα το μήνυμα του θριάμβου των Ελλήνων στο Μαραθώνα , διανύοντας τρέχοντας την απόσταση και πεθαίνοντας την ίδια στιγμή, η ιστορία  τον κατέτασε σαν μια ηρωική, σχεδόν μυθική υπόσταση.

Από τότε πέρασε πολύς καιρός, άλλαξαν πολλά.

Δυστυχώς όμως και σήμερα νέοι αθλητές, φαινομενικά υγιείς, χάνονται απροσδόκητα μπροστά στα μάτια αποσβολωμένων θεατών, δημιουργώντας ερωτηματικά, φόβο και τελικά αποστροφή και αποχή από τον αθλητισμό και τις ευεργετικές του επιδράσεις.

Οι προσπάθειες πρόληψης και αποφυγής του αιφνιδίου θανάτου των αθλητών, που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι καρδιακής αιτιολογίας, δεν είναι καινούργιες. Ειδικά προγράμματα και μελέτες εκπονούνται εδώ και δεκαετίες με σκοπό την διερεύνηση τέτοιων περιστατικών, την αιτιολογία τους και την αντιμετώπισή τους. Σκοπός τους είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος των αθλητών και η έγκαιρη έτσι αναγνώριση οποιασδήποτε παθολογίας που θα μπορούσε να συμβάλλει στην πρόληψη τραγικών συμβάντων στους χώρους άθλησης και στην συμβουλή και κατεύθυνση του νέου αθλούμενου προς τη μορφή, ένταση και διάρκεια της άσκησης που θα επιλέξει.

Ειδικά για τον αιφνίδιο καρδιακό θάνατο των αθλητών, η γειτονική μας χώρα Ιταλία εφάρμοσε ένα πανεθνικό πρόγραμμα ΄΄ελέγχου πριν την συμμετοχή΄΄ των αθλητών της το οποίο περιελάμβανε:

  • Λήψη ατομικού και οικογενειακού ιστορικού
  • Κλινική εξέταση
  • Διενέργεια ηλεκτροκαρδιογραφήματος επιφανείας 12 απαγωγών.

Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά. Ανακαλύφθηκαν περιπτώσεις με υποκείμενη, υποκλινική (silent ) καρδιοπάθεια ( υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια ) και δόθηκαν οι ανάλογες κατευθύνσεις, οδηγίες και θεραπεία.

Σ’αυτήν την τριπλέτα του ελέγχου φαίνεται ότι συγκλίνει και η επιστημονική κοινότητα. Ανάλογα με τα αποτελέσματα και τα ευρήματα των παραπάνω εξετάσεων θα μπορούσε κάποιος να προχωρήσει, εφόσον κριθεί αναγκαίο, σε περισσότερο ενδελεχή έλεγχο με υπερηχογράφημα καρδιάς, ακτινογραφία θώρακος κτλ.

Τα σημεία-κλειδιά που θα πρέπει να προσεχθούν είναι:

  • καρδιακό φύσημα με κλινική σημασία
  • δύσπνοια
  • πρόσθιος θωρακικός πόνος
  • επεισόδιο απώλειας συνείδησης
  • ιστορικό καρδιοπάθειας σε νέα ηλικία ή αιφνιδίου θανάτου στην οικογένεια.

Οι δυσκολίες τέτοιων μεγάλων προγραμμάτων δεν λείπουν. Ο μεγάλος αριθμός των προς έλεγχο αθλητών και ο ευτυχώς μικρός επιπολασμός ιδιαίτερης παθολογίας σ’αυτούς τους πληθυσμούς, αποθαρρύνει ίσως την εφαρμογή τους από την κεντρική διοίκηση.

Εδώ έρχεται η ευθύνη και η πρωτοβουλία της οικογένειας, των σωματείων άθλησης και των φορέων αθλητισμού.

Έχουν γίνει σημαντικά βήματα. Χρειάζονται ακόμα περισσότερα.

Ο έλεγχος σε κάθε νέο αθλούμενο με πραγματικό πιστοποιητικό υγείας, η αξιολόγηση των ευρημάτων και η κατεύθυνση του υποψηφίου αθλητή στην άσκηση που του ταιριάζει, ο έλεγχος από το επίπεδο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και η εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων με την εθελοντική βοήθεια ειδικών, θα προσφέρει ασφάλεια στους αθλητές και το περιβάλλον τους και θα ελαχιστοποιήσει τα πραγματικά τραγικά περιστατικά στους χώρους άθλησης, τους κατά τεκμήριο χώρους χαράς, αναψυχής και υγείας.

 

 

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΩΝ.ΨΗΦΟΣ

ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ